Bu yazımızda ilaç sektöründe tedarik zinciri yöntemi nedir? konu başlığına değineceğiz. Tedarik zinciri yönetimi, müşterinin ürünü, zamanında, belirlenen yerde, belirlenen fiyatta tüm tedarik zincirlerinde en düşük maliyette ulaşmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının entegre olmuş haline denilmektedir.
İlaç, insan sağlığında büyük bir yeri olan stratejik bir üründür. Aynı zamanda ilaç endüstrisi de stratejik bir ürün sayılmaktadır. İlaç sektöründeki tedarik zinciri yönetiminde, ilaç ihtiyacı durumlarında kaliteli ve standartlara uygun bir biçimde hastaya ulaşımı sağlanmalıdır. Bu da bizlere ilaç teknolojisi, üretimi ve diğer süreçlerinin önemli olduğu kadar depolama, lojistik durumları, dağıtım ve teslimat süreçlerinin de önemli olduğunu göstermektedir.
Türkiye genelinde bu sektör imalatçı ve ithalatçılar la sınırlı kalmayıp. Ecza depoları, eczana dükkanları, ilaç üretimindeki firmalar da sayılabilmektedir. Yapılmış olunan ithalatlar veya ülkemizde üretilen ilaçların tedariki, dağıtım yolları ile birlikte zamanında sorunsuz bir şekilde teslim edilmesi oldukça önemlidir.
Tedarik zinciri yönetimin de 5 ana fonksiyon bulunmaktadır. Bu fonksiyonları maddeler halinde inceleyecek olursak;
1- Planlama: İstenilen ürünün hatasız teslimini sağlamak üzere ihtiyaçların belirlenmesi ve satın alma/ kategori yönetimine bilgileri ileterek bu döngüyü düzenli ve efektif gerçekleşmesini sağlar.
2- Satın Alma/ Kategori Yönetimi: Bu kısım ürün, fiyat, promosyon ve satış noktası alanları ile ilgilenmektedir. Tedarikçiler ile iletişim halindedirler.
3- Lojistik: Satılan ürünlerin depolanması ve planlama doğrultusunda dağıtımlarını sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesinden sorumludur. Ayrıca var olan stokların bazı durumlarda yerlerini değiştirmede ve iade edilen ürünlerin koordinasyonunu sağlanmasından da bu birim sorumludur.
4- Stok Kontrol: Satın alma / kategori birimi ile birlikte doğru ürünler ve miktarlarıyla zamanında teslim edilmesiyle ilgilenilmektedir.
5- Satış Sonrası Hizmetler: Giderek önemli hal alan müşteri ilişkileri yönetimi saydığımız birçok birime destek olmaktadır. Örneğin, planlama, lojistik ve satın alma /kategori birimleri sayılabilir.
Tedarik Zinciri Yönetiminin Güvenlik Zorlukları
Tedarik zinciri yönetiminde, oluşabilecek hatalar sonucunda mali kayıplar ve marka değerin de oluşacak zararlar tüm sektörleri ilgilendirmektedir. Ancak ilaç sektöründeki oluşabilecek hatalar düşünüldüğünde doğrudan insan sağlığını riske attığı için oldukça kritiktir.
Gündemde olan sahte veya yanlış etiketlenmiş ilaçlar ile ilgili birçok haberler çıkmaktadır. Bu durumda önleyici çalışmalar için üreticiler ve düzenleyici kurumların üzerindeki baskılar artmaktadır. İlaç sektörünün giderek gelişmesi ile bu tarz sorunlarında büyümesine neden oluyor.
İlaç sektöründeki tedarik zincirinde güvenliği sağlayacak sistemleri ve uygulamaları geliştirmek zor bir süreçtir. Ancak ilaç sektöründe ki talep artışı nedeniyle bu zorluğun derecesi daha da artmaktadır.
Kısacası İlaç sektöründeki tedarik zinciri yönetimi, üretmekte olan firmaların ilacı müşteriye ulaşana kadar geçen süredeki adımların, zaman, yer, kalite, en uygun maliyete taşınması ve depolanmasını sağlamaktadır.